Kamu memurları arasında becayiş popüler bir konu olmakla birlikte becayiş hakkından yararlanmak isteyen memur sayısı da bir hayli fazla. Becayiş kamu kapsamında devlet memuru olarak çalışanları yakından ilgilendiren bir konu ve farklı birimlerde çalışan memurların yer değiştirmesini kapsıyor. Becayiş nedir, devlet memurları hangi şartlarda becayiş yapabilir, becayiş kararını kim verir, memur olarak çalışan işçi nasıl becayiş yapar?
BECAYİŞ NEDİR?
Becayiş kelime anlamı itibariyle iki kişi arasında eş değer hareketle, mütekabil şekilde gerçekleşen durumu ifade etmektedir. Kavram olarak ise 657 sayılı Kanununda belirtilen şartlar ile iki memurun “karşılıklı olarak yer değiştirme” suretiyle atanması anlamını taşır.
Becayişe, 657 sayılı Kanunun 73 üncü maddesinde bulunan “Ayni kurumun başka başka yerlerde bulunan ayni sınıftaki memurları, karşılıklı olarak yer değiştirme suretiyle atanmalarını isteyebilirler, bu isteğin yerine getirilmesi atamaya yetkili amirin uygun bulmasına bağlıdır.” hükmü ile yasal temel bulmuştur.
BECAYİŞ GENEL BAŞVURU ŞARTLARI NELER?
Becayiş yapılabilmesi için iki devlet memuru söz konusu olmalıdır. Ayni kurumda 657 sayılı Kanuna göre memur olarak çalışan biri ile işçi statüsünde çalışan biri karşılıklı larak yer değiştirmeye tabi değildir.
Becayiş yapmak isteyen memurların ayni Kurumda görevli olmaları gerekir. Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü’nde çalışan bir memurun Tarım Bakanlığı’nın taşra teşkilatından çalışan bir memurla karşılıklı olarak yer değiştirme suretiyle atanması mümkün değildir. Kurumlar arası naklen atama olarak adlandırılan kurumlar arası geçiş kendi özel mevzuat düzenlemelerine tabidir, becayiş ile alakası yoktur.
Aynı Kurumun farklı yerlerde çalışan memurları karşılıklı yer değiştirebilir. Örneğin Çalışma ve İş Kurumu’nun taşra teşkilatından Bursa Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü’nde çalışan bir memur İstanbul Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü’nde çalışan bir memur ile becayiş talebinde bulunabilir.
Becayiş talebinde bulunan memurlarının bu talebinin kabul görebilmesi için bir başka zorunlu şart, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda belirtilen hizmet sınıfları ile unvanlarının ayni olmasıdır. Kanunda kamu hizmeti görevleri ve bu görevlerde çalışan Devlet memurları görevlerin gerektirdiği niteliklere ve mesleklere göre sınıflara ayrılmıştır. 657 sayılı Kanunda on sınıf sayılmıştır. Farklı sınıflar arasında yer değiştirme suretiyle atama yapılamaz.
Karşılıklı olarak yer değiştirmenin atamaya yetkili amirce uygun bulunarak kabul edilmesi başka bir şarttır. Burada atamaya yetkili amir ifadesi önemlidir. Becayiş talebi örneğin Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün taşra teşkilatında çalışan memurlar arasında olacaksa bu konuda kararı 3254 sayılı Kanun gereğince Genel Müdür verecektir
SÖZLEŞMELİ MEMUR BECAYİŞ YAPABİLİR Mİ?
Kanun becayiş hakkını memur statüsündeki kamu çalışanlarına vermiştir. Öte yandan yargı kararları birçok Kurumda 657 sayılı Kanuna göre memur statüsündeki, kadro karşılığı sözleşmeli olarak çalışan personelin de becayiş isteyebilmesini sağlamıştır. 73 üncü madde yalnızca memurları andığı için 657 sayılı Kanuna göre işçi statüsünde çalışanlar becayiş söz konusu değildir.