Uluslararası para sistemi, bir ülkede yaşayanlarla diğer ülkede yaşayanların ve/veya ülkelerin karşılıklı alışverişlerinde gerekli parasal araçları kullanarak ödemelerin nasıl olacağını belirtir. Uluslararası para sistemi uluslararası ilişkilerde ortaya çıkabilecek karışıklıkları ortadan kaldırmak için gerekli düzenlemeleri içerir. Örneğin bir ülkenin ithalatçısı diğer ülkelerdeki ihracatçıya yapacağı ödemeler için ihracatçı ülkenin parasını elde etmek zorundadır veya ödemelerini ihracatçı ülkenin kabul edeceği altın, başka ulusal paralar gibi bir değer ile yapmalıdır. Çünkü yaptığı ithalatın bedelini bir biçimde ödemeli ve bu ödeme biçiminin de ihracat yapan ülke tarafında kabul edilmesi gerekmektedir.
Uluslararası Para Sistemi
Sanayide ve ticarette, finansal ihtiyaçlar ek maliyetlerin minimize edilmesini gerektirir. Uluslararası muamelelerin risk ve maliyeti ulusal muamelelere göre görece daha fazladır. Uluslararası düzenlemelerle bu risk ve maliyetler en aza indirgenmeye çalışılır.
Ulusal alanda yapılan ticaret gibi her türlü ekonomik faaliyetlerin maliyetleri ve karları küçük iken uluslararası alandaki ekonomik faaliyetler yapılan ödeme anlaşmaları ve içinde bulunulan koşullar nedeniyle değişiklikler gösterir.
Bir ülkenin para sistemi denildiğinde o ülkede para veya para piyasasını düzenlemek amacıyla alınan tedbirlerin tümü anlaşılır. Diğer bir değişle, o ülkede kullanılacak para biriminin seçimi ve tanımlanması, para çeşitlerinin saptanması gibi düzenlemelerin hepsi ulusal para sistemi kapsamın içinde yer alır.
Para Ülkeler Arası Ödemelerde Nasıl Kullanılır?
Her ülkenin kendi parasına ve para sistemine sahip olması uluslararası ödemelerde ulusal paraların kullanılması zorunluluğunu ortaya çıkarmaktadır. Bir ülkeden diğer ülkeye ödeme yapılırken kullanılan para doğal olarak ödeme yapan ülke, ödemenin yapılacağı ülkenin kabul edeceği bir para cinsinden, ödemelerini yapmak zorundadır. Aksi takdirde uluslararası ticarette daralma olur. O halde ödemenin yapılabilmesi için ödeme yapan ülkenin büyük bir para sepetine sahil olması gerekmekte ki ödemeleri sorunsuzca yapabilsin. Bu durum uygulamada oldukça karmaşık ve içinden çıkılmaz bir durum yaratır.
Bir ülke başka ülkelere ödeme yaparken, yapacağı ilk şey kendi parasını, ya o ülke parasına ya da o ülkenin kabul edeceği üçüncü bir ülke parasına çevirmektir. Kendi ulusal parası uluslararası alanda kabul gören bir para ise ödemeyi kendi ulusal parası ile de yapabilir.
Uluslararası para sistemi anlamıyla ulusal paraların birbirlerine çevrilmesi ve dolayısıyla ödemelerin yapılabilmesini sağlayan sistem olarak tanımlanmaktadır. Parasal anlamda uluslararası iş birliği: ülkeler arasında ödemelerin, ödeme biçimlerinin ve araçlarının saptanması, para standartlarının seçimi ve bunlarla ulusal paralar arasındaki ilişkilerin belirlenmesi, dış ödemelerinde geçici, kronik vb. güçlüklerle karşılaşan ülkelere kredi açılması, ulusal para politikaları arasında uyum sağlanması gibi çok çeşitli olmaktadır. Bunların yanı sıra bu ilişkilerin dizaynı ve yürütülmesinde gerekli olan parasal kurumlar da uluslararası para sistemi içinde yer almaktadır.
